→ Bài viết trước: Cách quản lý vốn hiệu quả trong đầu tư chứng khoán
Khi mới đầu tư, có thể bạn sẽ mơ hồ chưa hình dung ra được sàn giao dịch là gì? Và quy luật vận hành của thị trường chứng khoán ra sao? Vì chưa hiểu rõ mà nhiều người vẫn chưa thực sự tự tin để bước chân vào lĩnh vực này.
Do đó, để giúp bạn làm sáng tỏ những sự hoài nghi trên, thì bài viết hôm nay mình sẽ giới thiệu đến bạn 04 chủ thể chính trên thị trường chứng khoán và 03 sàn giao dịch chứng khoán tại Việt Nam.
Hãy kéo xuống và bắt đầu ngay nhé!
04 chủ thể chính trên thị trường chứng khoán
1. CÔNG TY NIÊM YẾT (còn gọi là Công ty phát hành cổ phiếu): Là các Công ty như Vinamilk, Thế giới di động, Vingroup, Vietjet…
2. SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN (còn được là các sàn giao dịch chứng khoán: Ở Việt Nam hiện nay có 3 sàn giao dịch gồm: HOSE, HNX, UPCOM
3. CÔNG TY CHỨNG KHOÁN (cung cấp các dịch vụ liên quan đến chứng khoán, như: mở tài khoản, lưu giữ chứng khoán, cung cấp các dịch vụ khác cho nhà đầu tư…): Như các Công ty như VNDirect, FPTs, MBS…
4. NHÀ ĐẦU TƯ (như chúng ta): Là những người mua cổ phiếu của các công ty phát hành (như: Vinamilk, Thế giới di động, Vingroup…)
Và thị trường chứng khoán được vận hành như sau:
Nói theo cách ví von thì:
♦ Các Công ty phát hành cổ phiếu (Vinamilk, TGDĐ..) là những ngư dân có cá trong tay, muốn mang cá ra chợ bán → thì phải đăng ký với Ban quản lý chợ cá (Sở giao dịch chứng khoán)
♦ Chợ cá được Ban quản lý chợ tổ chức thành các gian hàng cá (là các Công ty chứng khoán) , để trực tiếp bán cá cho người người dân.
♦ Người mua cá (Nhà đầu tư) muốn mua cá thì phải qua những gian hàng cá ở trong chợ cá để mua.
Như vậy cá sẽ đến được tay người mua theo con đường sau: Ngư dân → chợ cá → gian hàng cá → người mua.
Còn thực tế thì:
♦ Các Công ty (Vinamilk, TGDĐ…) muốn phát hành cổ phiếu thì phải được đăng ký niêm yết trên Sở Giao Dịch Chứng Khoán.
♦ Nhà đầu tư muốn mua (hoặc bán) cổ phiếu thì phải đặt lệnh qua bảng điện tử (phần mềm đặt lệnh) của Công ty chứng khoán.
⇒ Mối quan hệ giữa Sở giao dịch và Công ty chứng khoán → giống như mối quan hệ giữa chợ cá và các gian hàng bán cá (ở trong chợ).
Vậy, cổ phiếu sẽ đến được tay nhà đầu tư theo quy trình: Công ty phát hành → Sở giao dịch chứng khoán → Công ty chứng khoán → Nhà đầu tư.
Chứ nhà đầu tư không thể đến trực tiếp công ty phát hành để mua cổ phiếu được. Điều này cũng giống như muốn mua vàng thì phải đến tiệm vàng để mua, chứ không thể đến mỏ vàng mà mua được.
Tóm lại: Trên thị trường chứng khoán Việt Nam có 04 chủ thể chính gồm:
- CÔNG TY NIÊM YẾT: đóng vai trò như ngư dân có cá trong tay
- SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN: đóng vai trò như chợ cá (Ban quản lý chợ cá)
- CÔNG TY CHỨNG KHOÁN: đóng vai trò như các gian hàng, đại lý trung gian, môi giới cá
- NHÀ ĐẦU TƯ: đóng vai trò như người đi mua cá
Ví dụ về các công ty chứng khoán ở Việt Nam
Ở Việt Nam hiện nay có nhiều Công ty chứng khoán cung cấp nhiều các sản phẩm giao dịch và dịch vụ khác nhau về chứng khoán, có thể kể đến một vài Công ty có tên tuổi và uy tín trên thị trường hiện nay như:
- Công ty chứng khoán Sài Gòn (SSI) – https://ssi.com.vn
- Công ty chứng khoán Hồ Chí Minh (HSC) – https://hsc.com.vn
- Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVS) – https://bvsc.com.vn
- Công ty chứng khoán ngân hàng Á Châu (ACBS) – https://acbs.com.vn
- Công ty chứng khoán Quân Đội (MBS) – https://mbs.com.vn
- Công ty chứng khoán VNDirect (VNDS) – https://vndirect.com.vn
- Công ty chứng khoán FPT (FPTS) – https://fpts.com.vn
- Công ty chứng khoáng Maybank KimEng (MBKE) – https://maybank-kimeng.com.vn
- Công ty chứng khoán Bản Việt (VCSC) – https://vcsc.com.vn
- Công ty chứng khoán Sài Gòn Hà Nội (SHS) – https://shs.com.vn
- Công ty chứng khoán Sacombank (SBS) – https://sbs.com.vn
- …(còn nữa)
→ Xem thêm: [HD chi tiết…] Cách mở tài khoản chứng khoán VNDirect
Ví dụ về các Công ty niêm yết
Công ty niêm yết là các Công ty cổ phần đã được niêm yết trên 1 trong 3 sàn chứng khoán Việt Nam (HOSE, HNX, UPCOM)
Hiện nay có hàng nghìn doanh nghiệp đã được niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam, có thể kể đến một vài công ty niêm yết có vốn hóa lớn như:
- Tập đoàn VinGroup (mã: VIC)
- Công ty CP Thế Giới Di Động (mã: MWG)
- Công ty CP sữa Vinamilk (mã: VNM)
- …
Ở phần này bạn chỉ cần lướt qua để biết chứ chưa cần hiểu toàn bộ. Phần tiếp theo đây mình sẽ giải thích cụ thể về 03 sàn giao dịch lớn ở Việt Nam, hãy cùng đọc tiếp nhé!
→ Xem thêm: Tính thanh khoản là gì? Tại sao nên mua cổ phiếu có tính thanh khoản cao?
03 sàn giao dịch: HOSE, HNX và UPCOM
1. Ba sàn giao dịch HOSE, HNX và UPCOM có gì khác nhau?
Bấm vào link bên dưới để xem các sàn giao dịch chứng khoán:
- https://www.hsx.vn/ (HSX quản lý sàn giao dịch TP Hồ Chí Minh)
- https://www.hnx.vn/vi-vn/ (HNX sản lý sàn giao dịch Hà Nội và sàn Upcom)
Câu hỏi: Theo bạn thì sàn HOSE và sàn HNX, sàn nào có quy mô lớn hơn?
↓
Câu trả lời: là sàn HOSE lớn hơn.
– HOSE là từ viết tắt tiếng anh của Sở giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh (HoChiMinh Stock Exchange) được thành lập sớm nhất (vào năm 2000). Hiện nay có trụ sở tại: 16 Võ Văn Kiệt, Quận 1, TP Hồ Chí Minh
– HNX là từ viết tắt của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HaNoi Stock Exchange) được thành lập vào năm 2005. Hiện có trụ sở tại: Số 2 Phan Chu Trinh, Hoàn Kiếm, Hà Nội.
⇒ Vậy, có thể xem HOSE và HNX là những siêu thị cổ phiếu, trong đó HOSE có quy mô lớn hơn và lâu đời hơn, các Công ty lớn như Vinamilk, Thế giới di động đều niêm yết trên HOSE
Nếu như xem HOSE và HNX là siêu thị, thì sàn UPCOM được xem là chợ bình dân, các cổ phiếu chưa đủ tiêu chuẩn sẽ được niêm yết trên UPCOM để thử nghiệm. Tuy nhiên, bạn cũng đừng coi thường những cổ phiếu được niêm yết trên sàn này, giống như đi chợ, bạn vẫn có thể tìm được hàng tốt mà trong siêu thị không có.
Tóm lại, mình không phân biệt sàn nào cả, miễn là có cổ phiếu tốt → thì mua!
Ví dụ:
Ngày xưa, Công ty Cổ phần hàng không Vietnam Airlines (HVN) cũng được niêm yết tại sàn UPCOM, sau đó được chuyển lên niêm yết tại sàn HOSE vào ngày 7/5/2019.
Chú ý: Tất cả cổ phiếu của 3 sàn (HOSE, HNX, UPCOM) đều được đẩy lên bảng giá chứng khoán nên việc đặt lệnh mua các cổ phiếu trên các sàn này là như nhau (không có sự phân biệt). Sàn UPCOM cũng do sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) quản lý.
2. Sàn UPCOM có những cổ phiếu nào đáng chú ý?
“Có những cầu thủ rất tài năng, là ngôi sao trẻ có triển vọng, chẳng qua là chưa nổi tiếng mà thôi”
⇒ một số cổ phiếu ở sàn Upcom cũng giống như vậy…
Và những cổ phiếu sau đây được xem là những thế hệ kế tiếp của những ông lớn: Vinamilk, Thế giới di động…
- SDI: CTCP đầu tư và phát triển đô thị Sài Đồng (do tập đoàn VinGroup nắm giữ 94%, và đang quản lý các dự án như Vinhomes Riverside, Vinhomes Gardenia…)
- MSR: CTCP tài nguyên Masan và MCH (là công ty con siêu khủng của tập đoàn Masan)
- VGI: Tổng CTPT đầu tư quốc tế Viettel, phụ trách mảng đầu tư của Tập đoàn Viễn thông quân đội Viettel ra nước ngoài (như Lào, Campuchia, Haiti….)
- FOX: CTCP viễn thông FPT, cung cấp mạng cáp quang FPT
- QNS: Công ty đường Quảng Ngãi, sở hữu thương hiệu nổi tiếng Sữa Đậu Nành VinaSoy, Fami…
- LTG: Công ty Cổ phần tập đoàn Lộc Trời, chuyên sản xuất và xuất khẩu lúa gạo và nông sản…
- VGG: Tổng CTCP dệt may Việt Tiến, với thương hiệu quần áo Việt Tiến dành cho công sở.
- BSR: CTCP lọc hóa dầu Bình Sơn, quản lý và vận hành nhà máy lọc dầu Dung Quất.
Thông tin những công ty hot trên UPCOM sẽ được cập nhật liên tục tại đây, bạn nhớ đón xem thường xuyên!
Lời kết:
Như vậy, ở bài viết này, mình đã giới thiệu đến bạn 04 chủ thể của thị trường chứng khoán Việt Nam và giải thích tương đối chi tiết về 03 sàn giao dịch chứng khoán. Đây là những kiến thức chứng khoán rất căn bản mà bất kỳ một nhà đầu tư nào cũng cần phải nắm được.
Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn có nền tảng vững chắc để tiến xa hơn trong sự nghiệp đầu tư của mình.
♦ Bài viết tiếp theo: Chỉ số VN-Index là gì? Xem chỉ số VN-Index ở đâu tốt nhất.
